کاوش موضوع عبدالکریم سروش

حسین حاج فرج‌الله دبّاغ معروف به عبدالکریم سروش (زادهٔ ۲۵ آذر ۱۳۲۴ در تهران) نویسنده، مترجم و فیلسوف ایرانی است. سروش پژوهشگر فراخوانده در کتابخانهٔ مرکز جان کلاگ و استاد مهمان در دانشگاه‌های پرینستون، ییل، هاروارد و آمستردام و پژوهشگر مهمان در مرکز دین، صلح و فعالیت‌های جهانی در دانشگاه جرج‌تاون بوده است و درس‌های اسلام‌شناسی و مولوی‌شناسی را در این دانشگاه‌ها تدریس کرده است. او با عنوان متفکر برجسته دینی و نظریه‌پرداز دینی مشهور است اگرچه تحصیلات مُدون و مدرک دانشگاهی یا حوزوی در زمینه مربوط به دین پژوهی یا الهیات و به خصوص در زمینه دین اسلام ندارد. او در سال ۲۰۰۴ به‌همراه دو متفکر دیگر، برنده جایزه اراسموس شد. عبدالکریم سروش در سال ۲۰۰۵ به انتخاب مجله تایم در فهرست صد چهره تأثیرگذار جهان قرار گرفت. سروش در اوایل دهه ۵۰ در رشته داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران تحصیل کرد پس از فارغ‌التحصیلی به قصد ادامه تحصیل و آشنایی با دنیای غرب، ایران را به مقصد لندن ترک کرد و در مقطع ارشد رشتهٔ شیمی تجزیه در دانشگاه لندن مشغول تحصیل شد که در میانه این دوره در کالج چلسی لندن شروع به تحصیل در مقطع دکترای رشته تاریخ و فلسفه علم کرد که با وقوع انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ایران تحصیل در این دوره را نیز رها کرد و به ایران بازگشت و دو سال بعد به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی درآمد و طبق مصوبه‌ای از این ستاد مدرک معادل دکترای تاریخ و فلسفه علم اخذ کرد. سروش با مناظرات تلویزیونی سال ۱۳۶۰ با احسان طبری، نماینده حزب توده و فرخ نگهدار، نماینده چریک‌های فدایی اکثریت مشهور شد. او در طول دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ به عضویت هیئت علمی فلسفه در دانشگاه‌های تهران و امام خمینی قزوین درآمد و در دانشگاه‌های متعدد دیگر ایران نیز به تدریس پرداخت. او نظریات خودش را کلام جدید می‌نامد؛ و مرام کلامی خود را نومعتزلی می‌داند. وبگاه بی‌بی‌سی فارسی در گزارشی، وی را مناقشه‌برانگیزترین روشنفکر دینی و یکی از تأثیرگذارترین متألّهان شیعی نزدیک به سه دههٔ اخیر ایران و رهبر جریان روشن‌فکری اصلاح‌طلب ایران دانست. سروش آثار و تحقیقاتی در زمینهٔ ادبیات فارسی نیز انجام داده و از مولوی‌شناسان حال حاضر است. او تصحیح مثنوی معنوی بر اساس نسخه قونیه را انجام داده؛ که مورد تحسین فراوان قرار گرفت. توصیه روح‌الله خمینی و تأثیرپذیری سروش از نظرات کارل پوپر در فلسفه علم و فلسفه سیاسی باعث شد وی به عنوان یکی از منتقدان مارکسیسم پس از پیروزی انقلاب ۵۷ مطرح شود. پس از انقلاب فرهنگی او به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی درآمد. بسیاری ستاد انقلاب فرهنگی را متهم به اخراج استادان و دانشجویان و بستن دانشگاه‌ها می‌دانند؛ ولی سروش همواره دست داشتن در این اقدامات را تکذیب کرده است، با این توضیح که رویداد انقلاب فرهنگی را باید از ستاد انقلاب فرهنگی جدا دانست و اینکه وظیفه این ستاد بازگشایی دانشگاه‌ها بود که در اثر انقلاب فرهنگی تعطیل شده بودند. او در ابتدا از حامیان روح‌الله خمینی و نظام جمهوری اسلامی بود. در دهه ۷۰ به جلسات سخنرانی او توسط انصار حزب‌الله حمله می‌شد و از تدریس در دانشگاه محروم شد. پس از آن او به آمریکا مهاجرت کرد. در جریان حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران سال ۱۳۸۸ او به انتقاد شدید از جمهوری اسلامی پرداخت و در نامه‌هایی به علی خامنه‌ای و مراجع تقلید، شدیداً انتقاد کرد. سروش همواره کوشیده است تأویلی جدید از اسلام ارائه کند. دیدگاه‌های او همواره مخالفت‌هایی را در بین روحانیان برانگیخته است. در سال ۲۰۰۹ مجلهٔ فارن پالیسی وی را هفتمین روشن‌فکر مردمی جهان معرفی کرد.... بیشتر در ویکی پدیا